Bij terugplanten bomen staat kwaliteit voorop

De laatste jaren hebben we helaas veel bomen in onze gemeente moeten weghalen. Vaak was dit omdat ze ziek waren. Gevaarlijke bomen halen we ook weg. Soms krijgen we de vraag waarom we na het kappen niet direct en op precies dezelfde plek een boom terug planten. Marieke Holthuijsen, assetmanager Groen bij onze gemeente, vertelt welke keuzes we maken bij het planten van nieuwe bomen.

We willen elke boom die we weghalen graag weer vervangen door een nieuwe boom. Maar we willen ook dat de boom groot en oud kan worden. Het liefst willen we bomen planten die nog minimaal 60 jaar meegaan. Om dat te kunnen doen, heeft een boom voldoende ruimte nodig zowel boven als onder de grond.

Gezond en aantrekkelijk

Bomen moeten namelijk hard werken voor ons. We willen dat ze schaduw geven, dat ze voor koelte zorgen op warme dagen. Ze moeten fijnstof opvangen, water bergen en zorgen voor een gezonde en aantrekkelijke omgeving. Heel wat verwachtingen dus, van zo’n boom. Dat kan een boom gelukkig ook allemaal. Hij doet dat wel het beste als hij groot kan worden. Een boom gaat pas iets opleveren na zo’n 20 jaar. Als je een boom eerder weghaalt, dan is alle tijd, moeite en geld die je er al in gestopt hebt, voor niks geweest. 

Kabels in de grond

We hebben genoeg voorbeelden van bomen die op te krappe plekken staan. Hier geven ze overlast door bijvoorbeeld wortelopdruk. De wortels hebben dan niet genoeg plek om onder de grond door te groeien en duwen de straattegels omhoog. Dat is niets anders dan de boom die ons vertelt: ‘Ik heb meer ruimte nodig!’ Vooral onder de grond is dat soms lastig te realiseren, want er liggen veel kabels en leidingen. Die zijn natuurlijk ook nodig, want iedereen wil stroom, internet en zijn wc kunnen doorspoelen. En ook voor de lichtmasten in de straat liggen kabels in de grond.

Daarnaast helpt de hoogte van het grondwater in Den Helder ook niet mee. Als je gaat graven, kom je al heel snel grondwater tegen. Hier kan een boom zijn wortels niet verder in laten groeien. Daarom bekijken we voordat we een boom planten eerst hoeveel ruimte we hem kunnen bieden. Kan hij hier goed groeien en heeft hij voor langere tijd genoeg ruimte? Als dat niet zo is, zoeken we een betere plek om een boom te planten.

Nieuw riool

Verder komt het voor dat we al weten dat we binnen 10 jaar een straat opnieuw gaan inrichten. Bijvoorbeeld omdat er een nieuw rioolsysteem komt. De hele straat moet daarvoor open en dan wordt tegelijk ook alles onder de grond aangepast. Dan is het nu niet het juiste moment om een boom te planten. Dat zou zonde zijn van de grond, de boom en het geld. Bij de herinrichting van de straat zorgen we ervoor dat er voldoende ruimte is voor het planten van nieuwe bomen.

De toekomstverwachting van onze bomen gaat dus boven het aantal wat we planten. Maar er komen nog veel bomen bij de komende jaren. Dit jaar al zijn er weer 160 nieuwe bomen geplant!

Goed nadenken

Voordat een boom geplant kan worden, moeten er nog wel wat (denk)stappen gezet worden. Als er een boom komt op een plek waar al een boom stond, moet eerst de stronk van de oude boom weggehaald worden. Daarna moet gekeken worden of de grond nog voldoende voedsel bevat voor de nieuwe boom. Zo niet, dan zorgen we voor nieuwe grond, waar de jonge boom goed in kan groeien. Ook moet er gekeken worden of er voldoende ruimte is voor de nieuwe boom om zo groot te worden als hij kan, zonder dat we al te veel moeten snoeien. Je wilt naast een drukke weg alleen een boom planten die hoog genoeg wordt, zodat auto’s niet tegen de takken rijden. En zoals gezegd moet een boom ook onder de grond voldoende ruimte hebben. Dus vlakbij kabels en leidingen planten we niet zomaar nieuwe bomen. 

Welke soort 

In Den Helder, zo aan de kust, kunnen niet alle bomen goed groeien. Je moet er dus goed over nadenken welke soort je plant. Bomen die hier van oudsher veel voorkomen, doen het hier vaak ook goed. Maar soms proberen we ook nieuwe soorten uit, die bijvoorbeeld goed tegen droge zomers kunnen.
Ook moet je goed kijken hoe de omgeving rond de boom gebruikt wordt. Het is bijvoorbeeld niet fijn om vallende kastanjes op je geparkeerde auto te krijgen. Vroeger werd hier niet altijd rekening mee gehouden. Daarom kunnen we niet altijd bomen op precies dezelfde plek terugzetten.

Handboek bomen

We werken binnen de gemeente volgens het Handboek bomen van het Norminstituut Bomen. Het handboek beschrijft wat een boom nodig heeft en hoe je het beste voor een boom in de stad kunt zorgen. Uiteraard is het altijd belangrijk om goed te kijken naar de omgeving en waar nodig maatwerk te leveren.

Mocht u meer willen lezen over bomen? Kijk dan eens op www.bomenzijnbelangrijk.nl.